Stany przedrakowe
nr 3 (80)/2012
Stany przedrakowe
Słowa kluczowe: rogowacenie słoneczne, róg skórny, skóra pergaminowa i barwnikowa, uszkodzenie rentgenowskie skóry, rogowacenie chemiczne - arsenowe, rogowacenie białe, liszaj twardzinowy, epidermodysplasia verruciformis
Stany przedrakowe są zmianami skórnymi, z których po pewnym czasie mogą rozwinąć się nowotwory złośliwe. Powstawanie nowotworów jest procesem wielostopniowym, w którym zaburzeniu ulega transkrypcja genów tkankowych, następuje aktywacja onkogenów i mutacja genów supresorowych. W zależności od częstości występowania nowotworów stany przedrakowe można podzielić na takie, w obrębie których nowotwory powstają często, i takie, które stanowią podłoże procesu nowotworowego tylko w niewielkiej części przypadków. Wyróżniamy zmiany związane z działaniem światła słonecznego i innego promieniowania UV: rogowacenie słoneczne (keratosis actinica), róg skórny (cornu cutaneum), skóra pergaminowa i barwnikowa (xerodermia pigmentosum), uszkodzenie rentgenowskie skóry (radiodermitis), a także rogowacenie chemiczne: arsenowe (keratosis actinica) oraz rogowacenie białe (leucoplakia), liszaj twardzinowy (lichen sclerosus) i epidermodysplasia verruciformis uwarunkowana genetycznie.
Pre-cancer stadiums
Key words: actinic keratoses, cutaneous horn, parchment and pigmentosa skin, roentgenological skin damage, chemical keratoses - arsenic, white keratoses, scleroderma lichen, epidermodysplasia verruciformis
Pre-cancer stadiums are skin changes from which, after some time, vicious tumor can come into existence. Formation of tumors is a many degrees process at which transcription of tissue gens give in disturbance, activation of oncogens and mutation of suppressor gens takes place. According as occurrence tumors pre-cancer stadiums can be divide for those daily to tumors take place more often and those, which are base for tumor process only in small part of cases.
We distinguish changes connected with sunlight action and other UV radiation: sun keratoses (keratosis actinica), cutaneous horn (cornu cutaneum), parchment and pigmentosa skin (xerodermia pigmentosum), roentgenological skin damage (radiodermitis), chemical keratoses - arsenic (keratosis actinica) and white keratoses (leukoplakia), scleroderma lichen (lichen sclerosus) and epidermodysplasia verruciformis genetic considerations.
